Als je zelfstandig dienstverlener bent, zul je moeten netwerken. Van netwerkbijeenkomsten van vakgenoten en seminars van lokale ondernemers tot de verjaardag van je tante: overal kun je netwerken. Het leuke is dat je op die bijeenkomsten allerlei verschillende mensen ontmoet.

Zo heb je mensen die erg lang bij je in de buurt blijven hangen, eindeloos praten over zichzelf en hun geweldige bedrijf (duhhh), welke expertise ze allemaal wel niet in huis hebben, want ze willen bepaald niet de indruk wekken dat ze van de straat zijn, nee ze hebben ervoor doorgeleerd, daarom hebben ze ook zoveel succes in hun werk, wat ze weer erg aantrekkelijk maakt voor hun klanten, dat begrijp je zeker wel, wat was je naam ook alweer?

Er zijn ook mensen die zich kort en krachtig aan je voorstellen, je een visitekaartje in de hand drukken en weer snel weg zijn… Voordat jij goed en wel in de gaten hebt wie die persoon is. Laat staan dat je een indruk hebt gekregen van wat jullie voor elkaar kunnen betekenen.

Webteksten zijn net recepties

Zo is het eigenlijk ook met teksten op websites, waar je soms teksten ziet die eindeloos doorgaan en doorkabbelen, waar geen eind aan komt, met zinnen die nergens over lijken te gaan en van stroperigheid aan elkaar kleven. Zinnen die, zoals de vorige zin, 37 woorden tellen. En wanneer je bij het eind van de zin bent gekomen, ben je weer vergeten wat er aan het begin van de zin stond.

Je ziet ook webteksten met korte zinnen en idem alinea’s. Kort. Krachtig. En met een effectieve boodschap. Soms een beetje te kort. Zonder verband tussen de woorden. Tussen de zinnen. Tussen de alinea’s. Waar gaat het eigenlijk over?

Hoe lang is lang genoeg?
Zinnen op websites moeten niet te lang zijn (max. 12 woorden). Maar ook weer niet te kort. Een mooie alinea telt zo’n 5 a 7 zinnen. Het is ook belangrijk om het verband tussen de zinnen en de alinea’s duidelijk aan te geven. Zo help je je lezer jouw boodschap beter te begrijpen.

Netwerktijgers

Met een beetje geluk kun je op een netwerkbijeenkomst een echte netwerktijger ontmoeten. Je kent het type wel: zij kennen iedereen en iedereen kent hen. En als ze jou nog niet kennen, zorgen ze er wel voor dat ze je leren kennen. Het zijn supernetwerkers. Ze zijn echt de smeerolie van de samenleving anno web 2.0 3.0. Ze brengen structuur aan en verbinden vaak heel verschillende werelden. Als zij er niet waren, hing de samenleving als los zand aan elkaar.

Taalbegrip vmbo-leerlingen

Vorige maand promoveerde taalwetenschapper Jentine Land op haar onderzoek naar het taalbegrip van vmbo-leerlingen. Het blijkt dat deze leerlingen teksten die speciaal voor hen zijn geschreven, niet goed begrijpen. Gewone lesboeken begrijpen ze veel beter.

In ‘typische’ vmbo-teksten teksten staan veel ultrakorte zinnen en geen moeilijke woorden. Zeg maar: jip-en-janneketaal. Volgens Land zien de leerlingen echter geen verbanden meer in de tekst als de woorden die structuur geven – eruit zijn gehaald. Denk daarbij aan woorden als: omdat, doordat, immers en daarom.

Structuursignalen

Dit geldt niet alleen voor vmbo-leerlingen. Het geldt ook voor mensen met een hogere opleiding op wie jij je mogelijk richt. Ook jouw klanten lezen makkelijker als jij je tekst goed structureert. Want structuursignalen in een tekst doen eigenlijk hetzelfde als netwerktijgers.

Structuursignalen leggen verbanden tussen zinnen en tussen alinea’s. Ze maken in een oogopslag de opbouw van een tekst duidelijk. Je kunt ze gebruiken om binnen een alinea relaties tussen zinnen duidelijk te maken. En je kunt ze ook gebruiken om tussen de verschillende alinea’s verbanden duidelijk te maken.

Voorbeelden van verbindingen tussen zinnen en alinea’s zijn:
• opsomming: en, bovendien, ten eerste, verder, daar komt nog bij dat
• tijd: nadat, terwijl, toen, totdat, voordat, wanneer, daarna, eerst, vervolgens, ten slotte
• reden, oorzaak, gevolg: omdat, want, zodat, daardoor, daarom, dus
• voorwaarde: als, tenzij, wanneer
• toegeving: als, hoewel, toch
• tegenstelling: maar, aan de andere kant, toch, terwijl
• vergelijking: alsof, evenals, eveneens, net als
• samenvatting: kortom, samengevat, al met al
• conclusie: dus, dan ook

Scanbaar schrijven

In een eerder artikel – Waarom een goede structuur van je website zo belangrijk is – schreef ik over scanbaar schrijven. Je maakt je teksten scanbaar door ze goed te structureren. In een goed gestructureerde tekst staat alle informatie in een logische volgorde. Dit doe je door je tekst in alinea’s in te delen.

Samenhang in een alinea
Een goede alinea bestaat uit een aantal zinnen die allemaal over hetzelfde gaan. Meestal zijn de zinnen niet gelijkwaardig aan elkaar: één van de zinnen is de belangrijkste. Dat is de kernzin (of topische zin). Deze zin geeft aan waar de alinea over gaat en doet een uitspraak over dat onderwerp.

De andere zinnen ondersteunen deze zin en kunnen verschillende functies hebben. Het is belangrijk dat je de relatie met de kernzin zo duidelijk mogelijk aangeeft. Dat kun je doen door structuursignalen te gebruiken. Als je dit soort woorden gebruikt, hoeft je lezer niet te raden naar je bedoelingen.

Samenhang tussen alinea’s
Hetzelfde geldt voor de samenhang tussen alinea’s. Alle alinea’s moeten elkaar logisch opvolgen. Soms is het verband glashelder, maar dikwijls zijn structuursignalen nodig.

Ik ben een kortezinnenschrijver

Zelf ben ik erg van de korte zinnen. Ik ben een echte kortezinnenschrijver, vind ik lekker. Maar ik zorg er wel altijd voor dat ik mijn zinnen aan elkaar brei en let daarbij zorgvuldig op het verband. Daarom strooi ik kwistig met structuursignalen.

Zag je de woorden ‘Maar’ en ‘Daarom’ in de vorige zinnen? Dat zijn de echte netwerktijgers!

Succes met het schrijven!