Van shitty first draft naar shiny object

Als het goed is, heb jij nog wel een paar onaffe blogartikelen liggen.

Artikelen waaraan je bent begonnen, maar nooit hebt afgemaakt.

Geen tijd. Geen zin.

Toch zonde.

Want je ideeën waren goed.

Daarom: als het de komende tijd weer ’s code oranje is, ga dan die teksten potjandriedubbeltjes afmaken!

En klik op publiceren.

‘Toevallige’ schrijvers hebben één ding gemeen

Ze denken dat de eerste versie die ze schrijven ook gelijk het beste is wat ze te bieden hebben. Dat is niet zo. Er zit veel meer goeds in ze.

Als je zo denkt, zit je jezelf enorm in de weg. Schrijven kost enorm veel moeite, je wordt er onzeker van, je gaat er houterig en schools van schrijven, en uiteindelijk uit arren moede misschien zelfs formules van anderen kopiëren. En dan krijg je teksten waarmee je eigenlijk niet blij bent, en die vervolgens in een vaag mapje in je computer belanden.

Maar het enige wat je nodig hebt is een beetje knappe tekst. Een tekst die jouw boodschap goed overbrengt en graag gelezen wordt door je klanten.

De eerste versies van vrijwel alles wat ik schrijf zijn ruk

Echt.

En dat hoort ook zo. Althans bij mij. Zo werkt mijn hoofd nu eenmaal. Dus heb ik mezelf aangeleerd om onbekommerd shitty first drafts te schrijven, die ik daarna stevig onder handen neem. Want die drafts zijn echt niet om aan te zien.

Shitty first draft: prachtige term van de Amerikaanse auteur Anne Lamott uit haar boek ‘Bird by Bird’. Een pleidooi voor de slechte eerste versies die je nodig hebt om betere volgende versies te maken.

Als je kunt accepteren dat je met zo’n kladversie bezig bent, kun je vrijer schrijven en krijg je uiteindelijk een betere tekst. De leuke bijvangst is dat je veel meer met je eigen stem gaat schrijven. Los van afgezaagde formules of uitgewoonde clichés. Of omdat je denkt dat je nu eenmaal zo moet schrijven omdat je dat ergens gelezen hebt bij een of andere marketinggoeroe.

Die verstofte beginnetjes van je, als we die nu eens beschouwen als shitty first drafts

Gewoon als waardeloze woordenbrijen die met een beetje aandacht alleen maar beter kunnen worden.

Schrijven is een soort balanceeract tussen vrijheid en structuur. Je maakt een tekening waarin je alle kleuren van de wereld kunt gebruiken – mits je binnen de lijntjes blijft. Maar we kunnen altijd weggummen en ergens overheen tekenen. En dat ga je nu doen.

Lees je tekst daarom eens kritisch maar vooral welwillend door. Niet letten op taalfouten of andere pietluttigheden! Dat komt straks.

  • Waar gaat het over?
  • Wat is het ene hoofdidee?
  • Voor wie is het bedoeld?
  • Wat wil je ermee bereiken?
  • Geef je de lezer alle informatie die ze nodig heeft?
  • Houd je je aan de grote lijn, of dwaal je af?

De ooit wereldberoemde Haarlemse schrijver Godfried Bomans (wie leest ‘m nog?) zei: ‘De taal is een handschoen die strak om de huid van de inhoud getrokken is. Je moet er een heleboel weggooien, voor je die ene vindt, die precies past. Schrijven is schrappen.’

En dat is wat nu je gaat doen – my favourite part.

Herlees wat je hebt geschreven. Schrap de onzin. Schrap de dubbelingen. Herschrijf waar nodig. Check de logische opbouw. Komt je punt duidelijk naar voren, zeg je alles wat nodig is? Kun je het korter zeggen? Doe dat dan!

Zijn de woorden die je gebruikt ook echt jouw woorden? Gebruik je vaak dezelfde woorden? Check een synoniemenwoordenboek. En check de grammatica en interpunctie.

Drink dan een lekker glas wijn en slaap er een nachtje over. Maak een printje van je tekst en lees ‘m hardop aan jezelf voor. Als je wilt dat je tekst een beetje lekker bekt, kun je de woorden ook ’t beste letterlijk in de mond nemen. Daar waar je struikelt, en dat merk je vanzelf, loopt je tekst niet. Verbeter waar nodig.

Klaar.

Zo maak je van de ergste shitty first draft nog een shiny object.

Recente blogartikelen

Over Els Brouwer

Els BrouwerDoet sinds 2007 aan online copywriting en contentmarketing, samen met ondernemers. Helpt graag, maar heeft wel een mening. Wars van goeroes en nuchter as a dodo.